Qon
Umumiy qoidalar
- Ko‘pchilik tadqiqotlar uchun qonni ertalab, soat 8 dan 11 gacha, och qoringa topshirish tavsiya etiladi (oxirgi ovqatlanish va qon olish orasida kamida 8 soat o‘tishi lozim, suv odatdagidek ichilishi mumkin). Tekshiruv arafasida yengil kechki ovqat iste’mol qilish, yog‘li taomlarni cheklash kerak.
Agar dori qabul qilayotgan bo‘lsangiz, bu haqda albatta davolovchi shifokorni ogohlantiring.
- Lipid profilini tekshirish uchun (umumiy xolesterin, yuqori zichlikli lipoproteinlar xolesterini, past zichlikli lipoproteinlar xolesterini, juda past zichlikli lipoproteinlar xolesterini, triglitseridlar, lipoprotein (a), apolipoprotein A1, apolipoprotein B) qonni qat’iy ravishda och qoringa, 12-14 soatlik ochlikdan so‘ng topshirish lozim. Glyukozaga tolerantlik testi esa 8-14 soatlik ochlikdan keyin o‘tkaziladi.
- GastroPanel® (skrining) va GastroPanel® (yuklamali) tahlillarini 4-10 soatlik ochlikdan so‘ng topshirish zarur.
- Tekshiruvdan 24 soat oldin spirtli ichimliklar ichish, kuchli jismoniy zo‘riqish va dori-darmonlar qabul qilishdan tiyilish lozim (shifokor bilan kelishilgan holda).
- Tekshiruvdan 1-2 soat oldin chekishdan, sharbat, choy va qahva ichishdan voz kechish kerak, faqat gazsiz suv ichish mumkin. Jismoniy zo‘riqishdan (yugurish, zinadan tez ko‘tarilish) va hissiy hayajonlanishdan saqlanish lozim. Qon topshirishdan 15 daqiqa oldin dam olish va tinchlanish tavsiya etiladi.
- Fizioterapevtik muolajalar, asboblar yordamida tekshirishlar, rentgen va ultratovush tekshiruvlari, uqalash va boshqa tibbiy muolajalardan so‘ng darhol laboratoriya tekshiruvi uchun qon topshirish tavsiya etilmaydi.
- Laboratoriya ko‘rsatkichlarini dinamikada nazorat qilishda bir xil sharoitlarda — aynan o‘sha laboratoriyada, kunning bir xil vaqtida qon topshirish va shu kabi holatlarda takroriy tekshiruvlar o‘tkazish tavsiya etiladi.
- Tekshirish uchun qonni dori-darmonlarni qabul qilishni boshlashdan oldin yoki ular to‘xtatilganidan so‘ng kamida 10-14 kun o‘tgach topshirish lozim. Har qanday dori vositasi bilan davolash samaradorligini baholash uchun dori qabul qilishning oxirgi kunidan 7-14 kun o‘tgach tekshiruv o‘tkazish kerak.
7 yoshgacha bo‘lgan bolalardan qon olish
Bolani ruhan tayyorlash
Onaga qo‘yiladigan asosiy talab — to‘liq xotirjamlikni saqlash. Bolalar, ayniqsa kichkintoylar, onaning kayfiyatini juda yaxshi his qiladilar va agar ona bo‘lajak muolajadan qo‘rqsa, ular ham asabiylasha boshlaydilar. Katta maktabgacha yoki maktab yoshidagi bola bilan nima bo‘lishini muhokama qilish foydali. Uni, ayniqsa birinchi marta qon topshirayotgan bo‘lsa, qo‘rqitmaslik kerak. Shuningdek, bolada noxush his-tuyg‘ular paydo bo‘lishi mumkinligi haqida ogohlantirish mumkin.
Qon olishdan oldin bola zerikib qolmasligi haqida qayg‘uring. O‘zingiz bilan kitob, uning sevimli o‘yinchog‘i, flomasterli bo‘yoq kitobini oling — bolaning yoshiga qarab. Bu nafaqat uning vaqtini band qiladi, balki bo‘lajak muolajadan qo‘rqishga e’tibor qaratishiga yo‘l qo‘ymaydi.
Shifokor xonasida tahlil paytida hozir bo‘lishingiz kerakmi yoki yo‘qligini hal qiling. Shubhasiz, agar bola juda yosh bo‘lsa, bu zarur, ammo ba’zi maktab o‘quvchilari, hatto quyi sinf o‘quvchilari uchun ham, ota-onalarining ishtiroki faqat xalaqit berishi va yig‘i yoki norozilikni keltirib chiqarishi mumkin. Bolaning ruhiy xususiyatlarini hisobga oling.
Qon olish jarayonida yosh bolalarni qo‘lda ushlab turish lozim. Agar bola onasining issiqligini va himoyasini his qilsa, u hatto notanish va qo‘rqinchli vaziyatda ham beixtiyor tinchlana boshlaydi.
Qon olishni muolaja xonasiga kirgan zahotiyoq boshlamagan ma’qul. Kichkintoyga atrof-muhit va uni qo‘llaridan ushlayotgan notanish kishi bilan tanishish uchun bir necha daqiqa vaqt berish kerak.
Tahlildan so‘ng bolani yaxshi xulqi uchun nima bilan xursand qilish mumkinligini o‘ylab ko‘ring. Kichik sovg‘a-syurpriz muolaja haqidagi noxush taassurotlarni yumshatishga yordam beradi.
Qon topshirishdan oldingi tayyorgarlik
Qon tahlili uchun eng qulay vaqt — ertalab: barcha tahlillar me’yorlari aynan ertalab soat 8 dan 11 gacha bo‘lgan vaqt oralig‘i uchun ishlab chiqilgan.
Qon tahlilidan 1-2 kun oldin bola ovqatlanishidan yog‘li va qovurilgan taomlar, shirinliklarni chiqarib tashlash kerak.
Tahlil uchun qon olishni 1-2 yoshli bolalarda keyingi ovqatlanishga yaqinroq rejalashtiring. Oxirgi ovqatlanishdan keyin kamida 2-3 soat o‘tishi shart!
2 yosh va undan katta bolalar qon tahlilini qat’iy och qoringa topshiradilar. Oxirgi ovqatlanish va qon olish o‘rtasida kamida 6-8 soat vaqt o‘tishi lozim.
Muolaja xonasidan chiqqaningizdan so‘ng darhol ovqatlanish imkoniyati bo‘lishi uchun o‘zingiz bilan biror mazali narsa olib keling. Tomirlarning yaxshi qon bilan to‘lishi uchun qon olishdan 30 daqiqa oldin bola 50-100 ml suyuqlik, yaxshisi suv ichishi lozim. Qondagi glyukoza darajasini tekshirishda bolaga faqat suv ichirish mumkin!
1 kunlikdan 12 oylikkacha bo‘lgan bolalardan qon olish
Ko‘krak yoshidagi bolalardan tahlil uchun qon olishni emizishlar orasidagi tanaffusga, ikkinchi emizishga yaqinroq vaqtga moslashtiring.
Tomirlarning yaxshiroq qon bilan to‘lishi uchun qon olishdan 30 daqiqa oldin bola 50-100 ml suyuqlik, yaxshisi suv ichishi lozim. Qondagi glyukoza darajasini tekshirishda bolaga faqat suv ichirish mumkin!
Qon olish paytida bolaning qo‘llari albatta iliq bo‘lishi shart. Agar ko‘chadan kelgan bo‘lsangiz yoki xona salqin bo‘lsa, bolaning qo‘llarini isiting. Bu majburiy va juda muhim shart: olinadigan qon miqdori bunga bog‘liq.
Muolajadan bevosita oldin bolani iloji boricha qulay joylashtiring. Qon olishdan oldin chaqaloq tinchlanishi va atrofdagi muhitga ko‘nikishi uchun bir necha daqiqa kutish kerak.
Alohida tekshiruvlar
- Umumiy qon tahlili
- Mochevina
- Xolesterin, lipoproteinlar
- Glyukoza
- Glyukozaga chidamlilik testi
- Gaptoglobin
- Alfa-2-makroglobulin
- Qon zardobidagi temir va ferritin
- FibroTest, FibroMaks, SteatoSkrin
- Gormonal tekshiruvlar
- Qalqonsimon bez gormonlari
- Jinsiy gormonlar
- Prolaktin, Makroprolaktin
- Ingibin B
- Adrenalin va noradrenalin
- Renin, angiotenzin
- Aldosteron
- AKTG, kortizol
- Insulin, C-peptid
- GastroPanel® (Gastrin-17, Gastrin-17 stimullangan, pepsinogen I, pepsinogen II, H. Pylori IgG)
- Gemostaziologik tekshiruvlar
- C oqsili, S oqsili, Villebrand omili
- PSA (umumiy, erkin)
- SA-125 tuxumdonlar
- REA
- Alfa-fetoprotein
- Infeksiyalarni aniqlash uchun qon tekshiruvi
Umumiy qoidalar barcha tahlillar uchun amal qilsa-da, ba’zi tekshiruvlar uchun maxsus tayyorgarlik va qo‘shimcha cheklovlar talab etiladi. Quyida ko‘rsatilgan tavsiyalarga aniq rioya qilish juda muhim, chunki faqat shundagina ishonchli natijalar olinadi.
Umumiy qon tahlili
Qon ertalabki soatlarda och qoringa (yoki kunduzi/kechqurun, oxirgi ovqatlanishdan 8 soat o‘tgach) topshiriladi. Tekshiruvdan 1-2 kun oldin tarkibida yog‘ miqdori yuqori bo‘lgan mahsulotlarni iste’mol qilmaslik lozim.
Mochevina
Tekshiruvdan 1-2 kun oldin parhezga rioya qilish zarur: purinlarga boy ovqatlar — jigar, buyraklarni iste’mol qilishdan voz kechish, shuningdek, ratsionda iloji boricha go‘sht, baliq, qahva, choyni cheklash kerak. Og‘ir jismoniy mashqlar bilan shug‘ullanish man etiladi.
Xolesterin, lipoproteinlar
Tekshiruvdan ikki hafta oldin qondagi lipidlar darajasini pasaytiradigan dorilarni qabul qilishni to‘xtatish lozim, agar ushbu dorilar bilan davolashning yog‘ pasaytiruvchi ta’sirini aniqlash maqsad qilinmagan bo‘lsa.
Glyukoza
Qonni glyukozaga tekshirtirish uchun (tahlillarga tayyorgarlikning asosiy talablariga qo‘shimcha ravishda) tish yuvish va saqich chaynash, choy/qahva ichish (hatto shirin bo‘lmasa ham) mumkin emas. Ertalabki bir piyola qahva ko‘rsatkichlarni butunlay o‘zgartirib yuboradi. Shuningdek, siydik haydovchi va boshqa dorilar ham ta’sir ko‘rsatadi.
Glyukozaga chidamlilik testi
Glyukozaga chidamlilik testini faqat qondagi glyukoza miqdori 6,7 mmol/l dan oshmagan taqdirdagina o‘tkazish mumkin. Shu sababli, bevosita tekshiruvdan oldin laboratoriya bo‘limida glyukozaga tezkor tahlil o‘tkaziladi. Buning uchun alohida haq to‘lanadi.
Test turiga qarab, tahlil uchun qon ikki yoki uch marta olinadi: och qoringa, uglevod yuklamasidan 1 soat va 2 soat o‘tgach (bemorga tarkibida 75 g quruq glyukoza bo‘lgan 200 ml shakar eritmasini ichirish orqali). Bu vaqt davomida (taxminan 2,5 soat) laboratoriya bo‘limida qolish lozim.
Homilador ayol qon topshirayotganda, u tadqiqot nomi, homiladorlik muddati, berilgan sanasi, shifokor imzosi va muhri ko‘rsatilgan yo‘llanmani taqdim etishi shart.
- Tadqiqotdan 3 kun oldin odatdagi jismoniy faollik va kundalik ovqatlanish tartibiga rioya qilish lozim. Bunda kamida 125-150 gramm uglevodlar iste’mol qilinishi kerak (bu ko‘pchilik odamlar uchun odatiy ovqatlanish tarzi: masalan, o‘rtacha miqdordagi guruch, grechka yoki kartoshka pyuresi taxminan 45 gramm, sabzavotli salat porsiyasi esa taxminan 30 gramm uglevodlarni o‘z ichiga oladi).
- Sinovdan 24 soat oldin spirtli ichimliklar iste’mol qilmaslik, chekmaslik va og‘ir jismoniy mashg‘ulotlardan tiyilish lozim. Shifokor bilan maslahatlashib, adrenalin, steroidlar, kofein, tiazid qatoridagi siydik haydovchi dorilar, psixotrop vositalar va antidepressantlarni qabul qilishni to‘xtatish kerak.
- Qonni 8-14 soatlik ochlikdan so‘ng ertalab soat 8 dan 11 gacha topshirish lozim.
- Qon olishdan 8 soat oldin ovqatlanmaslik, shuningdek, shakarli ichimliklar (sharbat, sut, qahva va boshqalar) ichmaslik kerak. Faqat gazsiz suv ichishga ruxsat etiladi. Tadqiqot arafasida kechki ovqatni yengil, yog‘siz taomlar bilan cheklash ma’qul.
- Qon olishdan 15 daqiqa oldin biroz dam olish maqsadga muvofiq: laboratoriya bo‘limida o‘tirib, nafasni rostlash, tinchlanish kerak.
- Uglevodli yuklamadan so‘ng va keyingi qon olishgacha (2 soatdan keyin yoki 1 soat va 2 soatdan keyin) laboratoriya bo‘limida tinch holatda yotish yoki o‘tirish lozim.
Tadqiqot o‘tkazish uchun cheklovlar:
- 14 yoshdan kichik bo‘lganlar;
- 28 haftadan ortiq homiladorlik (topshirishning oxirgi muddati — 27 hafta va 6 kunlik);
- Glyukozaga ekspress-test natijasi 6,7 mmol/l dan yuqori bo‘lishi.
*Natijaga ta’sir ko‘rsatadigan omillar
Qondagi glyukoza darajasiga ba’zi dori vositalarini qabul qilish ta’sir etadi, jumladan:
- kortikosteroid gormonlar,
- statinlar,
- virusga qarshi va siydik haydovchi dorilar,
- psixotrop vositalar va antidepressantlar,
- yo‘talga qarshi siroplar.
Bundan tashqari, qondagi glyukoza miqdori stress, charchoq ta’sirida, ayollarda esa hayz davrida ham o‘zgaradi.
O‘tkir yoki surunkali yallig‘lanish kasalliklarida, alkogoldan kelib chiqqan jigar sirrozida, virusli gepatitlarda, glyukoza so‘rilishi buzilgan oshqozon-ichak trakti kasalliklarida tahlil natijalari noto‘g‘ri ijobiy yoki noto‘g‘ri salbiy bo‘lishi mumkin.
Gaptoglobin
Tekshiruvdan oldin quyidagi dori vositalarini qabul qilishni to‘xtatish lozim: dapson, metildopa, sulfasalazin, estrogenlar, og‘iz orqali qabul qilinadigan kontratseptivlar, tamoksifen, androgenlar.
Alfa-2-makroglobulin
Tekshiruvdan oldingi uch kun davomida go‘sht iste’mol qilmaslik kerak.
Qon zardobidagi temir va ferritin
Shifokor bilan kelishilgan holda, tarkibida temir bo‘lgan dori vositalarini qabul qilishni boshlashdan oldin yoki ularni to‘xtatgandan so‘ng 7-14 kun o‘tgach qon topshirish tavsiya etiladi.
Faqat qon zardobidagi temirni aniqlash uchun: ayollar hayz ko‘rishdan oldin yoki keyin qon topshirishlari lozim.
FibroTest, FibroMaks, SteatoSkrin
Qon olish qat’iyan och qoringa ertalabki soatlarda amalga oshiriladi. Tekshiruvdan 1-2 kun oldin askorbin kislotasini iste’mol qilish tavsiya etilmaydi, shuningdek, qon zardobini sun’iy bo‘yashga olib keladigan dori-darmonlar va mahsulotlarni (sabzi, apelsin kabi) iste’mol qilishdan saqlanish lozim.
FibroMaks tekshiruvini o‘tkazish uchun aniq vazn va bo‘yni ko‘rsatish zarur.
Gormonal tekshiruvlar
Gormonal tekshiruvlar uchun qonni ertalab soat 8 dan 11 gacha och qoringa topshirish lozim. Bunday imkoniyat bo‘lmagan taqdirda, ba’zi gormonlar uchun kunduzgi yoki kechki soatlarda oxirgi ovqatlanishdan 4-5 soat o‘tgach qon topshirish mumkin (faqat ertalabki soatlarda topshirilishi shart bo‘lgan tekshiruvlar bundan mustasno). Tahlillarni topshirishdan oldin mutaxassis shifokor bilan maslahatlashib olish kerak.
Tahlillarni topshirishdan 1-2 kun oldin tarkibida yog‘ miqdori yuqori bo‘lgan mahsulotlarni iste’mol qilmaslik, oxirgi ovqatlanish me’yorida bo‘lishi lozim. Tekshiruvdan 1 kun oldin ruhiy va jismoniy qulaylik (ortiqcha qizib ketish va sovqotishsiz osoyishta holat) ta’minlanishi zarur.
Qalqonsimon bez gormonlari
Qalqonsimon bez gormonlari darajasini dastlabki tekshirishda qalqonsimon bez faoliyatiga ta’sir qiluvchi dori vositalarini qabul qilishni tekshiruvdan 2-4 hafta oldin to‘xtatish lozim (davolovchi shifokor bilan kelishilgan holda). Davolashni nazorat qilishda tekshiruv kuni dori vositalarini qabul qilmaslik va buni yo‘llanma blankasida albatta qayd etish kerak (shuningdek, boshqa dorilar: aspirin, trankvilizatorlar, kortikosteroidlar, og‘iz orqali qabul qilinadigan kontratseptivlarni qabul qilish haqidagi ma’lumotlarni ham ko‘rsatish lozim).
Jinsiy gormonlar
Reproduktiv yoshdagi ayollarda gormonal tekshiruv natijalariga hayz sikli fazasi bilan bog‘liq fiziologik omillar ta’sir etadi. Jinsiy gormonlarni tekshirishda hayz siklining qaysi fazada ekanligini ko‘rsatish lozim. Reproduktiv tizim gormonlari qat’iy ravishda sikl kunlariga muvofiq topshirilishi kerak:
- LG, FSG — siklning 2-3-kuni;
- Estradiol — siklning 2-3 yoki 21-23-kuni;
- Progesteron — siklning 21-23-kuni, 28 kunlik siklda. Agar sikl 28 kundan ko‘p yoki kam bo‘lsa, kutilayotgan hayzdan 7 kun oldin topshiriladi.
- 17-ON-progesteron, Testosteron — 2-3-kun;
- Digidrotestosteron, androstendion glyukuronid, erkin testosteron, androstendion, jinsiy gormonlarni bog‘lovchi globulin — siklning 2-3-kunida.
- Antimyuller gormoni — siklning istalgan kunida.
Prolaktin, Makroprolaktin
Hayz siklining 2-3-kunida qon ertalab, tinch holatda olinadi, tekshiruvdan oldin ko‘krak bezlarini paypaslamaslik kerak.
Shuningdek, ba’zi dori vositalarini qabul qilish ham tahlil natijasiga ta’sir ko‘rsatadi, shu sababli tekshiruvdan bir necha kun oldin (shifokor bilan kelishilgan holda) quyidagilarni to‘xtatish tavsiya etiladi:
- estrogen preparatlari,
- uch halqali antidepressantlar,
- opiatlar,
- neyroleptiklar,
- gipotenziv preparatlar.
Ingibin B
Ayollarda tekshiruv hayz davrining 3-kunida o‘tkaziladi. Qon olishdan 3 kun oldin jadal sport mashg‘ulotlarini o‘tkazmaslik lozim. Har qanday o‘tkir kasalliklar paytida tekshiruv o‘tkazilmasligi kerak. Qon olishdan 1 soat oldin chekish man etiladi.
Adrenalin va noradrenalin
Tekshiruvdan 8 kun oldin quyidagi dori vositalarini qabul qilishni to‘xtatish lozim: salitsilatlar, β-blokatorlar. Tekshiruvdan 1 kun oldin og‘ir jismoniy yuklardan tiyilish, spirtli ichimliklar, qahva, choy, B guruhi vitaminlari va bananlarni iste’mol qilmaslik kerak.
Renin, angiotenzin
Tekshiruvdan oldin estrogenlar (1-2 oy oldin), siydik haydovchi dorilar (3 hafta oldin), qon bosimini tushiruvchi dorilar (bir hafta oldin) qabulini to‘xtatish lozim. Qon namunasi o‘tirgan yoki turgan holatda olinadi.
Aldosteron
Shifokor bilan kelishilgan holda tekshiruvdan 8 kun oldin qon bosimini tushiruvchi vositalar, β-blokatorlar, ich yumshatuvchi dorilar, kortikosteroidlar, siydik haydovchi dorilar va antidepressantlar qabulini to‘xtatish kerak. Tekshiruvdan 3 hafta oldin aldosteron antagonistlarini qabul qilishni to‘xtatish lozim.
AKTG, kortizol
AKTG va kortizol stress gormonlari bo‘lganligi sababli, qon topshirish muolajasidan oldin 20 daqiqa davomida tinchlanish va bo‘shashish zarur. Har qanday stress bu gormonlarning qonga asossiz chiqishiga sabab bo‘ladi, bu esa ushbu ko‘rsatkichning oshishiga olib keladi.
Bu gormonlarning darajasi kun davomida davriy ravishda o‘zgarib turadi, shu sababli ertalab soat 9 gacha o‘tkazilgan tekshiruv natijalari eng ko‘p ma’lumot beradi.
Insulin, C-peptid
Qon faqat ertalabki soatlarda olinadi.
GastroPanel® (Gastrin-17, Gastrin-17 stimullangan, pepsinogen I, pepsinogen II, H. Pylori IgG)
Tekshiruv uchun qon namunasini 4-10 soatlik ochlikdan so‘ng topshirish lozim.
Gemostaziologik tekshiruvlar
Ayollar hayz ko‘rishdan oldin yoki keyin tahlil topshirishlari kerak.
Antikoagulyantlar bilan davolanayotgan va ko‘rsatkichlarni nazorat qilayotgan bemorlar dori vositasini qabul qilish tartibiga qat’iy amal qilishlari lozim. Preparatni so‘nggi marta qabul qilish va qon olish orasidagi vaqt oralig‘i o‘zgarmas bo‘lishi shart.
C oqsili, S oqsili, Villebrand omili
Kasalliklarning o‘tkir davrida va antikoagulyant dorilar qabul qilinayotganda (to‘xtatilgandan so‘ng kamida 30 kun o‘tishi kerak) tekshiruv o‘tkazilmasligi lozim. Biroq, agar bemor allaqachon antikoagulyant terapiyasida bo‘lsa va ko‘rsatkichlarni nazorat qilayotgan bo‘lsa, dori vositasini qabul qilish tartibiga qat’iy rioya etishi kerak. Preparatni so‘nggi marta qabul qilish va qon olish orasidagi vaqt oralig‘i o‘zgarmas bo‘lishi shart.
PSA (umumiy, erkin)
Prostata bezi biopsiyasi va prostata massajidan so‘ng, PSA ni aniqlash uchun qonni kamida 2 haftadan keyin topshirish mumkin. Jarrohlikdan keyingi PSA darajasi amaliyotdan so‘ng kamida 6 hafta o‘tgach aniqlanadi. Tekshiruvdan oldingi 1 hafta davomida jinsiy aloqadan tiyilish lozim.
SA-125 tuxumdonlar
Hayzdan 2-3 kun o‘tgach topshirish ko‘proq ma’lumot beradi.
REA
Yuqumli, o‘tkir yoki surunkali kasalliklarning qo‘zish bosqichidan, shuningdek, invaziv diagnostika muolajalaridan (masalan, biopsiya) keyin kamida 7-14 kun o‘tgach qon topshirish tavsiya etiladi.
Alfa-fetoprotein
Yuqumli, o‘tkir yoki surunkali kasalliklarning qo‘zish bosqichidan, shuningdek invaziv diagnostika muolajalaridan (masalan, biopsiya) keyin kamida 7-14 kun o‘tgach, qon topshirish tavsiya etiladi.
Infeksiyalarni aniqlash uchun qon tekshiruvi
Tekshiruvdan 1-2 kun oldin tarkibida yog‘ miqdori yuqori bo‘lgan mahsulotlarni iste’mol qilmaslik kerak.
Infeksiyani aniqlash natijalari kasallik yuqqan davrga va immunitet tizimining holatiga bog‘liq, shu sababli manfiy natija infeksiya yo‘qligini to‘liq kafolatlamaydi. Kasallikning dastlabki bosqichida serokonversiya (kasallikning o‘tkir davrida antitanachalar bo‘lmasligi) kuzatiladi.
Shubhali holatlarda 3-5 kundan so‘ng qayta tahlil o‘tkazish maqsadga muvofiq hisoblanadi.
Infeksiya qo‘zg‘atuvchilariga qarshi IgM sinf antitanachalarini aniqlash uchun qon tekshiruvini kasallik boshlanganidan 5-7 kun o‘tgach, IgG va IgA sinf antitanachalarini aniqlash uchun esa 10-14 kundan keyin o‘tkazish lozim. Bu immunitet tizimining antitanachalar ishlab chiqarish muddatlari va ularning qonda diagnostik miqdorda paydo bo‘lishi bilan bog‘liq.